Deprem Anında Yapılması Gerekenler

Deprem Anında Yapılması Gerekenler: Doğru Davranışlar

Deprem anında doğru davranışlar sergilemek hayat kurtarabilir. Panik yapmadan, soğukkanlı bir şekilde hareket etmek ve önceden öğrenilen doğru davranışları uygulamak, depremin yıkıcı etkilerinden korunmanın en etkili yoludur. Bu makalede, deprem anında bulunduğunuz ortama göre yapılması ve yapılmaması gereken davranışlar hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.

Genel Kurallar: Çök-Kapan-Tutun

Deprem anında uygulanması gereken en temel davranış "Çök-Kapan-Tutun" hareketidir. Bu hareket, dünya genelinde deprem uzmanları tarafından önerilen ve hayat kurtardığı kanıtlanmış bir davranış şeklidir.

Çök-Kapan-Tutun hareketinin adımları:

1. Çök: Dizlerinizin üzerine çökün. Bu pozisyon, deprem sırasında ayakta durmaya çalışırken dengenizi kaybetmenizi ve düşmenizi önler.
2. Kapan: Başınızı ve boynunuzu korumak için kapanın. Başınızı ellerinizle koruyun ve vücudunuzu mümkün olduğunca küçültün.
3. Tutun: Sağlam bir masa veya mobilya altına girin ve tutunun. Eğer yakınınızda sığınabileceğiniz bir mobilya yoksa, iç duvar köşesine geçin ve başınızı koruyarak kapanın.

Bu hareketi düzenli olarak pratik yapın ve aile üyelerinize de öğretin. Deprem anında panik yapmadan bu hareketi uygulamak, yaralanma riskini önemli ölçüde azaltır.

Evde Depreme Yakalanırsanız

Yapılması gerekenler:

• Çök-Kapan-Tutun hareketini uygulayın. Sağlam bir masa altına girin ve masanın ayağından sıkıca tutunun.
• Eğer yakınınızda sığınabileceğiniz bir mobilya yoksa, iç duvar köşesine geçin ve başınızı koruyarak kapanın.
• Deprem durduğunda, önce çevrenizi kontrol edin, ardından sakin bir şekilde binayı terk edin.
• Binayı terk ederken merdivenleri kullanın ve dışarıda açık bir alana gidin.

Yapılmaması gerekenler:

• Pencere, dış duvar ve kapılardan uzak durun.
• Asansör kullanmayın.
• Balkon, teras, çatı gibi yüksek yerlerden uzak durun.
• Deprem sırasında binayı terk etmeye çalışmayın.
• Merdivenlerde durmayın.
• Ağır ve düşebilecek eşyaların (avize, kitaplık, dolap vb.) altında durmayın.

İşyeri veya Okulda Depreme Yakalanırsanız

Yapılması gerekenler:

• Çök-Kapan-Tutun hareketini uygulayın. Sağlam bir masa veya sıra altına girin ve sıkıca tutunun.
• Eğer yakınınızda sığınabileceğiniz bir mobilya yoksa, iç duvar köşesine geçin ve başınızı koruyarak kapanın.
• Deprem durduğunda, tahliye planına uygun olarak binayı terk edin.
• Tahliye sırasında düzenli ve sakin olun, panik yapmayın.

Yapılmaması gerekenler:

• Pencere, dış duvar ve kapılardan uzak durun.
• Asansör kullanmayın.
• Deprem sırasında binayı terk etmeye çalışmayın.
• Merdivenlerde durmayın.
• Ağır ve düşebilecek eşyaların (projektör, kitaplık, dolap vb.) altında durmayın.
• Kalabalık çıkışlara yönelmeyin.

Açık Alanda Depreme Yakalanırsanız

Yapılması gerekenler:

• Binalardan, ağaçlardan, elektrik direklerinden ve köprülerden uzak, açık bir alana gidin.
• Açık alanda yere çökün ve başınızı koruyun.
• Deprem durduğunda, çevrenizi kontrol edin ve güvenli bir yerde kalın.

Yapılmaması gerekenler:

• Bina cephelerine yakın durmayın (düşen cam, tuğla vb. tehlikeli olabilir).
• Köprü, üst geçit ve tünellerin altında durmayın.
• Elektrik direkleri ve ağaçların yakınında durmayın.
• Deniz kıyısında iseniz, tsunami riski nedeniyle kıyıdan uzaklaşın ve yüksek bir yere çıkın.

Araç Kullanırken Depreme Yakalanırsanız

Yapılması gerekenler:

• Aracınızı güvenli bir şekilde durdurun (yolun sağına yanaşın).
• El frenini çekin ve motoru kapatın.
• Aracın içinde kalın ve deprem geçene kadar bekleyin.
• Deprem durduğunda, çevrenizi kontrol edin ve güvenli bir şekilde yolunuza devam edin veya aracı terk edin.

Yapılmaması gerekenler:

• Köprü, üst geçit, alt geçit ve tünellerde durmayın.
• Bina cephelerine, ağaçlara ve elektrik direklerine yakın yerlerde durmayın.
• Deprem sırasında aracı terk etmeyin.
• Panik yapıp ani manevralar yapmayın.

Toplu Taşıma Araçlarında Depreme Yakalanırsanız

Yapılması gerekenler:

• Tutunabileceğiniz bir yere (koltuk, tutamak vb.) sıkıca tutunun.
• Mümkünse çök-kapan-tutun hareketini uygulayın.
• Deprem durduğunda, sakin bir şekilde aracı terk edin.

Yapılmaması gerekenler:

• Panik yapmayın ve diğer yolcuların paniğe kapılmasına neden olmayın.
• Deprem sırasında araçtan atlamayın.
• Cam kenarlarında durmayın.

Engelli Bireyler İçin Deprem Anında Yapılması Gerekenler

Engelli bireylerin deprem anında yapması gerekenler, engel durumuna göre farklılık gösterebilir. Ancak genel olarak şu önlemler alınabilir:

• Fiziksel engelli bireyler: Tekerlekli sandalye kullanıyorsanız, tekerlekleri kilitleyin ve başınızı koruyarak kapanın. Mümkünse tekerlekli sandalyeden inerek çök-kapan-tutun hareketini uygulayın.
• Görme engelli bireyler: Sesli uyarıları dinleyin ve çevrenizdekilerin yönlendirmesine uyun. Mümkünse çök-kapan-tutun hareketini uygulayın.
• İşitme engelli bireyler: Deprem anında çevrenizdekilerin hareketlerini takip edin ve çök-kapan-tutun hareketini uygulayın.

Engelli bireylerin deprem öncesinde bir acil durum planı oluşturmaları ve yakınlarına bu planı anlatmaları önemlidir.

Çocuklar İçin Deprem Anında Yapılması Gerekenler

Çocuklara deprem anında yapılması gerekenleri önceden öğretmek ve düzenli olarak tatbikat yapmak önemlidir.

• Çocuklara çök-kapan-tutun hareketini öğretin ve düzenli olarak pratik yaptırın.
• Deprem anında panik yapmamalarını ve yetişkinlerin yönlendirmelerine uymalarını öğretin.
• Okul ve kreşlerde düzenli deprem tatbikatları yapılmasını sağlayın.

Sonuç

Deprem anında doğru davranışlar sergilemek, hayat kurtarabilir. Çök-kapan-tutun hareketini uygulamak, panik yapmamak ve bulunduğunuz ortama göre doğru davranışları sergilemek, depremin yıkıcı etkilerinden korunmanın en etkili yoludur.

Deprem öncesinde hazırlık yapmak, deprem anında ne yapılması gerektiğini bilmek ve deprem sonrasında doğru davranışlar sergilemek, deprem gibi doğal afetlerin etkilerini en aza indirmenize yardımcı olacaktır.

Unutmayın, deprem anında panik en büyük düşmanınızdır. Sakin olun, önceden öğrendiğiniz doğru davranışları uygulayın ve kendinizi ve sevdiklerinizi koruyun.